B12 Nedir? B12 Vitamini Eksikliği Belirtileri Nelerdir?

B12 vitamini insan sağlığının birçok alanında önemli bir rol oynar. Kemik sağlığını, alyuvar oluşumunu, enerji seviyelerini ve ruh halini desteklemektedir. Besleyici bir diyet yemek veya takviye almak, ihtiyaçlarınızı karşılamanıza ve vücut sağlığınızı korumanıza yardımcı olabilir. B12 vitamini nedir,eksikliği nelere sebep olur bir göz atalım.

B12 Vitamini Nedir?

B12 vitamini, bazı gıdalarda doğal olarak bulunan, diğerlerine eklenen ve bir besin takviyesi ve reçeteli ilaç olarak bulunabilen suda çözünebilen bir vitamindir. B12 vitamini DNA sentezinde, yağ asitleri ve amino asitlerin vücut içinde kullanımında önemli rol oynar. Hücre içi enerji ve onarım sağlanmasına katkısı bulunmaktadır.[1]

Sinir sistemine faydası, beyin fonksiyonlarına faydası vardır. Alyuvarların üretimine katkısı vardır. Aynı zaman gereklidir. Kobalamin, B12 vitamininin bir diğer adıdır. B12 vitamini, büyük çaplı ve karmaşık bir vitamindir.

B12 vitamini kobalt minerali içerdiğinden, B12 vitamini aktivitesine sahip bileşikler toplu olarak “kobalaminler” olarak adlandırılır.  B12 vitamini, vücudunuzun ihtiyaç duyduğu ancak üretemediği temel bir vitamindir. Hayvansal ürünlerde doğal olarak bulunur. Ancak aynı zamanda belirli gıdalara eklenebilir. Oral takviyeyle alınabilir. B12 takviye hapları veya enjeksiyon yoluyla olabilir. B12 vitamini eksikliğinde takviyenin uzman tavsiyesi ve kontrolüyle alınmasını önerilir.[2]

Referans: bitt24/Shutterstock

B12 Vitamini Nelerde Bulunur?

B12 Vitaminini farklı çeşitlerden besin kaynaklarından elde edebilirsiniz. B12 Vitamini en fazla hayvansal kaynaklı besinlerde bulunur. B12 vitamini bitkilerde bulunmadığı için vegan tarzı beslenen kişilerin , diyetine dikkat etmesi gereklidir. Beslenme düzeni kontrol edilmeli ve vitamin düzeyleri takip edilmelidir. Diyetisyenlere başvurulması yararlı olabilir. 

B12 eksikliğinin neden olduğu bazı hastalıklar veya rahatsızlıklar bulunmaktadır. Bağışıklık sisteminin zayıflaması, unutkanlık , hafıza problemleri ve kansızlık gibi durumlar olabilmektedir. Bu rahatsızlıklardan korunabilmek için hayvansal gıda tüketmeyen kişiler takviye ürünlerden faydalanabilmektedir.

B12 vitamininin en çok bulunduğu besinler ise sırasıyla ;

• Balık, Midye, istiridye, karides gibi kabuklu deniz ürünleri
• Karaciğer , dalak ve sakatat türevleri
• Kırmızı et
• Yumurtalar
• Beyaz Et
• Süt, peynir ve yoğurt gibi süt ürünleri
• Güçlendirilmiş besin mayası
• Zenginleştirilmiş soya veya pirinç sütü
• Bazı takviye edilmiş kahvaltılık tahıllar

Referans: Cozine/Shutterstock

B12 Faydaları Nelerdir?

Kırmızı kan hücresi oluşumuna ve aneminin önlenmesine yardımcı olur.

B12 vitamini, vücudunuzun kırmızı kan hücreleri üretmesine yardımcı olmada hayati bir rol oynar.

Düşük B12 vitamini seviyeleri, kırmızı kan hücresi oluşumunda azalmaya neden olur ve bunların düzgün şekilde gelişmesini engeller .

Sağlıklı kırmızı kan hücreleri küçük ve yuvarlaktır, oysa B12 vitamini eksikliği durumunda daha büyük ve tipik olarak oval hale gelirler.

Bu daha büyük ve düzensiz şekil nedeniyle, kırmızı kan hücreleri kemik iliğinden kan dolaşımına uygun hızda hareket edemez ve bu da megaloblastik anemiye neden olur .

Kansızlığınız olduğunda, vücudunuz hayati organlarınıza oksijen taşımak için yeterli kırmızı kan hücresine sahip değildir. Bu durumda, yorgunluk ve halsizlik gibi belirtilere neden olabilir. Sağlıklı bir insanda kandaki B12 miktarı 150 pg/ml civarındadır.

Yapılan araştırmalar sonucunda  bireylerin günde 2, 4 mikrogram (mcg) B12 vitamini tüketmeleri tavsiye edilmektedir. Önemli bir diğer bileşen Omega-3 Yağ asidine şuradan bakabilirsiniz.

B12 vitamini alyuvar hücrelerinin çoğalması ve üretilmesi için önemli bir vitamin çeşididir. DNA sentezi ve vücutta ki depolanmış enerji salınımı  ve üretimi için gereklidir. Sinir sistemi ve beyin fonksiyonlarının sağlığı için önemlidir. [3]

B12 Vitamini Eksikliği Belirtileri Nelerdir?

B12 vitamini eksikliği vücuda yeterli b12 vitamini alınmadığında ortaya çıkar. B12 vitamini içeren besinlerin tüketilmemesi veya az tüketilmesi sebepler arasındadır. B12 eksikliği aynı zamanda B12 emiliminin düşük olduğu durumlarda da oluşabilir. B12 eksikliğiyle şunlar oluşabilir ;

• Megaloblastik anemi – normal boyuttan daha büyük kırmızı kan hücreleri ve normal miktardan daha küçük bir durum. Bu, diyette yeterli B12 vitamini olmaması veya zayıf emilim nedeniyle oluşur.
• Pernisiyöz anemi – B12 vitamininin emilmemesi için intrinsik faktör eksikliğinden kaynaklanan bir tür megaloblastik anemi
• Yorgunluk, halsizlik
• Ellerde ve bacaklarda uyuşma, karıncalanma ile sinir hasarı
• Hafıza kaybı, karışıklık
• Bunama
• Depresyon
• Nöbetler

Fakat unutulmamalıdır ki  bu semptomlar tek başına B12 vitamini eksikliği tanısını koymaya yetecek kadar belirleyici değildir.  B12 vitamini eksikliğinin belirtileri arasında hafıza ,bilişsel fonksiyonlarda zayıflama ,  iştahsızlık, kabızlık, ve kilo kaybı görülebilmektedir. B12 vitamini takviyesi almak gerekebilir. Doktor rehberliğine danışılmalıdır.

Referans:Oksanabratanova

B12 Vitamini Eksikliği Tedavisi

B12 yetersizliği tedavisinde ilk adım olarak yetersizlik nedeni saptanmalıdır. Yetersizliğin nedeni eğer diyet ile alınan B12 eksikliği ise buna uygun çözüm olarak B12 vitamin hapı ya da dil altı tablet kullanımı önerilebilir.

Eğer hastada B12 vitaminin emilimine bağlı olarak gelişen yetersizlik var ise tablet ya da hap kullanmanın tedaviye herhangi bir yardımı yoktur. Emilim problemlerine bağlı olarak gelişen yetersizlik durumunda enjeksiyon ile vitamin B12 takviyesi yapılmalıdır. Günlük B12 vitamin hapları genellikle B12 ihtiyacınızı karşılar.

B12 vitamini takviyesi almadan önce doktorunuza danışmanızda fayda var. Tahlil sonucunda ağızdan tablet , burun spreyi veya iğne yoluyla B12 vitamini eksiliği tedavisi yapılabilmektedir.